Terugkijken
Als je weet waar je op terug wilt kijken, is het makkelijker keuzes te maken. Is een gezin belangrijk voor je? Dan zul je werk moeten maken van je relatie, tijd besteden aan je kinderen, zorgen voor veiligheid en stabiliteit. Wil je vrij zijn en de wereld ontdekken? Dan is een relatie minder belangrijk en kinderen passen daar ook niet goed bij. Wil je een carrière én een gezin? Dan zul je moeten nadenken over hoe je dat combineert. Een minder ambiteuze baan bijvoorbeeld. Of een partner die het goed vindt de zorgtaken op zich te nemen. Jullie moeten het daar wel allebei over eens zijn, anders is het evenwicht zoek. En houd er rekening mee dat de praktijk altijd anders kan uitpakken dan je aanvankelijk dacht. Je zult dan weer moeten schakelen.
Wat je belangrijk vindt, is heel persoonlijk. Je bent de enige die antwoord kan geven op waar de focus moet liggen in jouw leven. Wat wel universeel is: werk en relaties zijn bijna voor ieder mens belangrijk. En: uit onderzoek (Martin Seligman) blijkt dat we ons gelukkig voelen als we op een of andere manier betekenis geven aan ons leven. Het heeft te maken met 'zingeving': je nuttig voelen en daarmee in verbinding staan met anderen. Dat wil niet zeggen dat je ontwikkelingswerk moet gaan doen, het kan ook al betekenen dat je eens in de maand op bezoek gaat bij een oude tante. Of een boodschapje doet voor je buurman die slecht ter been is. Past het niet in je agenda, dan kun je misschien eens doorvragen bij een collega hoe het met haar/hem gaat. De essentie is dat je openstaat voor de wereld om je heen en daar contact mee maakt. Tegenwoordig heet dat hip 'Random act of kindness'.
Omdat werk, privé-relaties en je betekenis in de wereld belangrijke factoren zijn in je leven en de mate waarin je je tevreden voelt, is het verstandig eens stil te staan bij wat je bereikt wilt hebben op dat gebied als je 85 bent. Als je niet gewend bent om daarover na te denken, kan het even duren voordat je er een beeld bij hebt. Wat kan helpen, is kijken naar andere mensen. Zijn dat voorbeelden van hoe je het zou willen, waarom wel/niet? Ook slechte voorbeelden geven vaak al richting. Als je conflicten hebt, waar gaan die dan over? Dat zegt vaak al iets over wat voor jou belangrijk is.
Opdracht 2.
a) Welke mensen bewonder jij? Wie zijn het?
Wat doen ze, wat spreekt jou daarin aan?
Wat zegt dat over jouw normen en waarden, en wat je belangrijk vindt? Wat zou je willen 'nadoen'?
b) Welke mensen verafschuw je? Wie zijn dat? Wat doen ze dat jou zo afschrikt?
Wat zegt dat over jouw normen en waarden?
Wat wil je dus niet?
Hiernaast foto's van bekende en onbekendere mensen. Zijn dat voorbeelden voor je? Waarom wel/niet? Zijn er andere mensen die je als voorbeeld zou kunnen nemen? Wat doen die? Wat laten ze? Hoe ziet hun leven eruit en wat is het dat je aanspreekt?
Probeer daarnaast ook een realistisch beeld te schetsen: Steve Jobs was bijvoorbeeld wereldberoemd en stinkend rijk. In zijn privé was hij erg ongelukkig (meerdere malen afgestaan als adoptiekind). Het is denkbaar dat zijn roem mede gebaseerd was op zijn wens 'ertoe te doen' voor anderen. De prijs die hij heeft betaald, is jou dat waard? Zelfde geldt voor Nelson Mandela. Een begenadigd en bovenmenselijk redelijk leider. Maar dertig jaar in de gevangenis, zou jij dat ervoor over hebben?
Peter Benenson, oprichter van Amnesty International. Heeft een geweldige organisatie neergezet, maar in betrekkelijke anonimiteit. Dat kan ook. Rechts onderin een vriendin van mij, Inez de Graaff, heeft zich ingezet tegen analfabetisme in Nederland en heeft heel veel mensen mogen helpen. Niemand die haar kent. En ze woont in een rijtjeshuis. Succes heeft dus niet altijd materiële gevolgen. Kun jij daarmee leven? Of juist niet?
Opdracht 3.
Probeer je een beeld te vormen van je relaties, je werk en je plek in de wereld als je 85 bent en terugkijkt. Als je er niets mee kan, laat het dan even rusten. Een ander moment gaat het misschien beter. Of misschien kunnen we het later pas invullen als we naar andere zaken hebben gekeken. Het mag op jouw tempo.
a) Had je een relatie? Een gezin? Hoeveel kinderen? Hoeveel tijd besteedde je aan je gezin? Wat deed je in de weekenden? En doordeweeks? Hadden jullie het fijn met elkaar?
b) Had je een baan? Wat voor baan? Was je belangrijk? Kende iedereen je? Was je anoniem? Verdiende je goed? Was het in het buitenland of in Nederland? Was je leidinggevend of juist niet? Was je baan het allerbelangrijkste voor je in je leven? Hoeveel tijd spendeerde je eraan? Ging je graag naar je werk? Of was het een molensteen?
c) Hoe keken anderen naar jou? Kenden je buren je? Hoe belangrijk vond je het wat anderen van je vinden? Waren er mensen blij met jou die niet direct met je gezin of werk te maken hadden?
d) Zijn er andere zaken die je wilt vermelden over je toekomst?