Om flow te bereiken zijn een aantal voorwaarden nodig:
1. Je moet een duidelijk doel hebben
2. dat je zelf bepaalt (autonomie)
3. dat niet te makkelijk maar ook niet te moeilijk is
4. je moet het 'leuk' vinden
5. en er direct feedback op krijgen
Deze uitleg op Wikipedia is eigenlijk heel aardig, en voor meer informatie kun je ook nog de TedTalk over Flow hiernaast bekijken.
Flow: gelukkig in je werk
Een van de bekendste onderzoeken naar geluk in je werk is het 'flow'-onderzoek van de Hongaarse psycholoog Csikszentmihalyi. Onder ruim drieduizend respondenten hield hij interviews over wat mensen gelukkig maakt in hun werk. Zodra je zo intensief bezig bent met je taak en alles om je heen vergeet, bereik je een status van 'flow'. Jezelf vergeten (en niet meer kunnen stoppen) staat kennelijk gelijk met een gevoel van geluk (Merk op dat dit ook geldt voor genotsmiddelen als alcohol of drugs, fijn werk is in die zin ook een soort verslaving).
Opdracht 16
Op een schaal van 1-5, in hoeverre is jouw huidige werk momenteel geschikt om je in een staat van flow te brengen?
Duidelijk doel: 1---------------------------------5
Zelf bepalen welk doel het is en hoe je het aanpakt: 1---------------------------------5
Niet te makkelijk maar ook niet te moeilijk (of te veel) 1---------------------------------5
Leuk, interessant, fijn om te doen 1---------------------------------5
Directe feedback, je wordt gezien en je werk ook 1---------------------------------5
Als er iets ontbreekt in de voorwaarden van Flow, loop je kans op burnout of boreout. Zie de plaatjes hieronder. Wat niet expliciet genoemd wordt in de theorie van Flow maar natuurlijk wel aan de orde is, is het aantal werkuren dat je hebt op een dag. Als dat constant hoger is dan verantwoord (8-10), ligt een burnout op de loer.
Flow is een dynamisch begrip. Je zult nooit een baan vinden waar je constant flow ervaart, eenvoudig omdat je je zelf ontwikkelt en groei nodig hebt. Hoe vaker je een opdracht doet, hoe makkelijker het je afgaat. Het wordt dan tijd om jezelf weer verder te ontwikkelen. Je kunt dat doen binnen je eigen organisatie door andersoortige taken op te pakken (OR, MR, pensioenfonds, leidinggevende taken e.d.). Je kunt ook na je werk hobby's, een studie, of vrijwilligerswerk gaan doen waarin je jezelf kunt bekwamen.
Zit je tegen een burnout aan? Dan is het tijd om eens te bekijken hoe je je werk kunt doen op een andere manier. Minder taken op je nemen, minder kwaliteit leveren, eerder naar huis. Natuurlijk moet dat in de bedrijfscultuur mogelijk zijn. In veel bedrijven worden vaak lapjes voor het bloeden aangeboden als een cursus mindfulness of gratis sporten om je adrenaline en stress kwijt te raken. Maar de echte oorzaak: de hoge werkdruk wordt niet aangepakt. Ze praten hun medewerkers aan: je moet zelf zorgen voor balans, maar in werkelijkheid is dat bijna een onmogelijke toer omdat je een afhankelijke en hierarchische relatie hebt met je leidinggevende. Gecombineerd met een prestatiecultuur met onderlinge competitie (peerpressure & obedience) is goed voor jezelf zorgen dan bijna onmogelijk. Als balans op je werk niet mogelijk is, dan is het misschien tijd om ander werk te gaan zoeken.
Opdracht 17
Als je kijkt naar je huidige baan, wat ligt dan op de loer? Burnout of boreout? Wat zou je op dit moment kunnen doen om daar verandering in aan te brengen?
In dit artikel nog relativerende woorden over droombanen. Meestal is een droombaan een illusie, het is gewoon hard werken met ups & downs. Zorg dat je zelf aan het roer blijft staan en ingrijpt als verandering nodig is.